لاجورد چیست؟

تاریخچه سنگ لاجورد

لاجوَرد به لاتین ( Lapis lazuli)  سنگی آبی‌رنگ است که ترکیب شیمیایی آن شامل فسفات‌های آب‌دارطبیعی آلومینیوم، آهن، منیزیم و کلسیم است؛ به عبارت دیگر ترکیبی از لازوریت، کلسیت، پیریت، هورنبلاند، اوگیت و دایپوسیت وسودالیت است. این سنگ به خاطر سختی و رنگ آبی خوش‌رنگ خود؛ لاجوردی، در جواهرسازی به عنوان نگین به کار می‌رود.

لاجورد یا لاژورد (Lapis lazuli) همان سنگ ارمنى یا گل ارمنى است و به زبان سرخپوستى huinzo، گفته مى‌شود. در فارسى براى آسمان ورنگ آسمانى آمده است. نام لاجورد بین المللی است و از کلمه لاتین "لاپیس" به معنی سنگ و کلمه عربی "اولی" به معنی آبی گرفته شده است.

لاجورد سنگی متافورمیک با سیستم کریستالی مکعبی در ابعاد بزرگ تا کوچک به شکل رگه، اغلب در بستری چند سانتی متری، در میان سنگ‌های مرمر یا رگه‌های نامنظم در سنگ‌های آهکی یافت می‌شود. ناخالصی پیریت، که به صورت رگه یا نقاط طلایی یا برنزی در این سنگ دیده می‌شود، باعث جلوه بیشتر و قیمت آن می‌شود. نقاط سفید روی  لاجورد اغلب کلسیت بوده که با زیاد شدن آن‌ها روی این سنگ ارزش آن را پایین می آورد. امروزه سنگ لاجورد یکی از مهمترین سنگ ها آبی مات در دنیاست .سنگ لاجورد به رنگ  آبی سیر بوده و اگر ناخالصی های آن زیاد باشد، مات جلوه گر می شود و رنگ آن مایل به زرد و یا سبز می گردد.

استفاده از سنگ لاجورد در ایران باستان

 سنگ لاجورد بخاطر رنگ آبی سیر و قابلیت پودر شدن و کنده‌کاری روی آن از هزاران سال پیش در جهان خواهان زیادی داشته‌است. استخراج این سنگ بیش از ۲۵۰۰ سال در ایران باستان و در محل افغانستان امروزی رواج داشته.در آثار به دست آمده از دوره‌های پیش از تاریخ در ایران استفاده ازلاجورد بسیار معمول بوده‌است. در یافته های هزاره چهارم پیش از میلاد مردم سرزمین سیلک از سنگ لاجورد در ساختن آئینه و سنجاق و جواهر مهارت‌های بیشتری یافتند و در ساخت آلات و ادوات زینتی از سنگ های عقیق و فیروزه و مهرهای لاجورد به کار بردند.  در این دوره غیر از ظروف سفالین بعضی تُنگ‌های کوچک از مرمر که گویا مخصوص نگهداری عطر بود در اکتشافات باستان‌شناسی سیلک پیدا شده‌است و همچنین مقداری آئینه مسی جهت آرایش به دست آمده‌است. از ویژگی‌های این دوره وجود گوشواره‌هایی از طلا و لاجورد است. و عمدتاً به مصر باستان صادر می‌شده‌است. 

موارد استفاده از سنگ لاجورد در دنیای باستان

پژوهش‌ها نشان داده که لاجوردِ ( Lapis lazuli)استخراج‌شده از معدن سَرِ سنگ، در اعماق کوه‌های هندوکش در ایران باستان (افغانستان امروزی) تنها منبع شناخته‌شدهٔ لاجورد در دنیای باستان بوده‌است.
از اطلاعاتى که امروز در دست داریم، به نظر مى‌رسد لاجورد اولین سنگ استخراج شده توسط بشر باشد. لاجورد از منطقه تولید در بدخشان شهرت و گسترش یافت. جغرافیدانان عرب در قرن دهم میلادى، بدخشان را سرزمینى غنى از چراگاه و کوهستان‌هاى آن را مملو از لاجورد و یاقوت معرفى کرده‌اند.

لاجوردهاى پیدا شده در اهرام داشور مصر (Dashour)،‌ قدیمى‌ترین مدرک ثابت شده تجارت سنگ‌هاى قیمتى بین مصر و افغانستان است که به بیش از ۴۴۰۰ سال قبل بر مى‌گردد. مصری ها این سنگ رو به عنوان زینت به همراه داشتند. حتی گفته می شه که “کلئوپاترا” از پودر این سنگ به عنوان سایه چشم استفاده می کرده.

ماسک تدفینی فرعون باستانی مصر ،توت آنخ آمون، به این سنگ آراسته شده بوده است.

                                                   
این سنگ تاریخی ، نام خود را مدیون رنگش است.

از تمام سنگ‌های آبى شناخته شده در دوره‌هاى باستان، لاجورد ( Lapis lazuli)بالاترین ارزش را داشته است، این سنگ در اوایل قرون وسطى به لاجورد معروف شد.

سه قرن بعد، مارکوپولو در سال ۱۲۷۱ میلادى مقدارى لاجورد بدخشان را به اروپا برد، گرچه خود او هرگز این معادن را ندیده بود

اولین بار لاجورد با نام "اولترامارین" به معنی "آنسوی دریا" به اروپا معرفی شد.

لاجورد تحت عنوان یاقوت کبود بارها در متون و اسناد قدیمى ظاهر مى‌شود. بدخشان با بیش از ۳۲۲۰ کیلومتر فاصله از مصر، منبع لاجورد براى تمدن‌هاى قدیم مصر، بابل (عراق امروزى)، یونان و روم بوده است. در مصر باستان هیچ سنگ قیمتى بیشتر از لاجورد ارزش و اهمیت نداشت.

حفارى در نغدا (Naqada) که قدیمى ترین سلسله مصریان است (۳۱۰۰-۳۳۰۰ قبل از میلاد)، اولین موارد استفاده مصریان از لاجورد را به عنوان سنگ زینتى در جواهرات آشکار کرده است. در سواحل رود نیل، مجسمه‌هایى از لاجورد وجود داشته است. این سنگ در میان اشیاى قیمتى به عنوان خراج به فراعنه نیز پرداخت مى‌شد. در مجسمه طلای فرعون و نفرتیتی در قسمت چشم کار گرفته شده است. مصریان باستان این سنگ را به صورت پودر درآورده و برای مواد آرایشی و نقاشان برای ایجاد رنگ آبی در نقاشی‌های خود از آن استفاده می‌کردند.

دانه‌هاى لاجورد ( Lapis lazuli)در دفینه‌هاى نوسنگى در مهرگار پاکستان و آسیاى مرکزى یافت شده‌اند. ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد، تجارت لاجورد میان بین‌النهرین و بدخشان برقرار شد.
مورخان باور دارند که ارتباط فی مابین این سنگ و عقاید انسانی ۶۵۰۰ سال قدمت دارد .
این سنگ در میان تمدن های مصر باستان ، بین النهرین ، چین ، یونان و روم بسیار ارزشمند بوده است.

ورقه لاجورد صیقل‌خورده با دانه‌هاى پیریت درون آن، در مشرق زمین به آسمان پرستاره تشبیه شده است. در کتاب‌هاى قدیمى (۵۵ پس از میلاد)،‌ لاجورد را به عنوان پادزهرى براى نیش مارهاى سمى توصیه کرده‌اند.

در دوران باستان مانند قرون میانه مردم بر این باور بودند که انعکاس جهان در سنگ ها قابل مشاهده است .

لاجورد( Lapis lazuli) بیش از دیگر سنگ‌هاى قیمتى، به طرز چشمگیرى در صنایع دستى فرهنگ‌هاى باستانى حضور داشته است. استفاده وسیع لاجورد در ساخت شانه، روکش ابزار، چوگان، صفحات بازى، جام‌ها، شاخ و ریش مجسمه حیوانات و انسان، دسته‌هاى خنجر و طلسم‌ها به چشم مى‌خورد. در یک محوطه باستان‌شناسى در بین‌النهرین مربوط به ۲ تا ۳ هزار سال قبل از میلاد، آویزه‌هایى از لاجورد تراش داده شده یافت شده است.
در قدیم هنرمندان از پودر لاجورد به عنوان رنگ برای مینا کاری و نقاشی استفاده می‌کرده‌اند.

در قرون وسطی ،سنگ لاجورد از محبوبیت زیادی برخوردار شد و از آن به عنوان رنگدانه برای تولید رنگ اولترامارین در نقاشی و رنگرزی پارچه ها استفاده شد .
بسیاری از کاخ ها ، کلیساها و مساجد اروپا و خاورمیانه ، ستونها و دیوارهایشان به سنگ لاجورد مزین است .
لاجورد به صورت پودر در مى‌آمد و به عنوان دارو و لوازم آرایش استفاده مى‌شد. قصر داریوش در شوش با لاجورد تزئین شده بود (۵۲۲-۴۶۶ ق-م). در قرون وسطی نیز از آن برای تولید رنگ موزاییک و ساخت کلیسا استفاده می‌شد.

گستردگی جغرافیایی سنگ لاجورد

حدود ۶۰۰۰ سال پیش قدیمی ترین سنگهای لاجورد در مناطقی ازکوه های واقع در افغانستان کشف شدند .
امروز ، این کشور برای تولید لاجورد بسیار مرغوب و مهمترین منبع آن شهرت جهانی دارد .
از دیگر مراکز تولید این سنگ می توان به آنگولا ، آرژانتین ، کانادا ، شیلی ، هند ، ایتالیا ،ارمنستان، میانمار ، روسیه ، پاکستان و آمریکا اشاره کرد.

خواص متافیزیکی سنگ لاجورد

گفته می شود که سنگ لاجورد( Lapis lazuli) دارنده اش را از دانش باستانیان و خرد استفاده از آن، بهره مند می کند و آگاهی، بصیرت و هوش را تقویت می کند.

 همه فرهنگها از لاجورد برای تزیین الهگان خود استفاده می کردند و نیز برای مقاصد درمانی یا جادوگری استفاده می شد.

لاجورد، آگاهی، بصیرت و هوش شخص را افزایش می دهد و خرد باستانیان را به دارنده اش منتقل می کند؛ خردی که با خود آرامش، واقع بینی و خویشتن پذیری را به همراه دارد.

همچنین لاجورد ( Lapis lazuli)با سیاره مشتری هماهنگ است و هوش، خرد و خصوصیات رهبری به فرد می دهد و به رفع موانع قانونی مطرح شده کمک می کند. این سنگ به عنوان سپری در برابر حملات روانی عمل می کند و برای درمان بی خوابی و رفع نگرانی استفاده می شود.

پزشکان مصر، سومر و بابل باستان از لاجورد برای درمان انواع بیماریها مانند آب مروارید استفاده می کردند. ارتباط این سنگ با چشم به استفاده از لاجورد برای تزیین کنده کاریهایی که "چشم آیزس" یا "چشم همه چیز بین" الهه مآت است، برمی گردد. از آنجا که گفته می شد آیزس در سفر آخرت مراقب مردگان است، "چشم آیزس" درون تابوت کنار مومیایی قرار داده می شد. قضات مصر نیز به هنگام قضاوت، چشم مأت را به همراه داشتند.

لاجورد از همان ابتدا با پادشاهان و ملکه های تمامی قلمروها هماهنگ بوده به طوریکه در سومر باستان، این سنگ به طور کلی با الهگان هماهنگی نزدیکی داشته و آنها این سنگ را همراه خود داشتند. دارنده این سنگ، بالقوه قدرت جادویی یک الهه را داراست، چرا که این سنگ تمامی قدرت الهگان را در خود دارد. عده ای می گویند این سنگ، روح یک الهه را در خود دارد و دارنده اش می تواند از این موهبت برخوردار شود.

انرژی این سنگ کیفیت بالایی دارد و سطح قدرتش را برای شما پایین نمی آورد، این شمایید که باید خود را با آن هماهنگ کنید؛ شما باید انرژیهای ذهنی، عاطفی و روحی خود را با لاجورد هماهنگ کنید. این سنگ به شما می آموزد که شخصیت خود و همه متعلقات آن را کناری بگذارید تا بتوانید به وضوح همه آنچه که اطراف یک فرد با موقعیت شما رخ می دهد را ببینید. همچنین این سنگ کمک می کند تا خاطرات مربوط به زندگیهای گذشته که نیازی به آنها ندارید را فراموش کنید.

هم چنین سنگی است که به انسان آرامش می دهد و برای درمان عصبانیت، استرس، هیجان و رفع بی خوابی تأثیرات خوبی دارد.

مظهر روشنی ذهن و عشق و دوستی، بازکننده عقده ها، جهت مدیتیشن، الهام بخش، تصفیه کننده، آرامش بخش و سنگی عرفانی است.

سنگ صورت فلکی قوس است و به شما قدرت دوست یابی و تصمیم گیری می دهد. سیاره مشتری بر لاجورد تأثیر دارد.

به تعادل و تنظیم همه چاکراها کمک می کند. در هوشیاری چشم سوم و تقویت شهود و توانایی های روان بینی تان مؤثر است. هنگام قراردادن مستقیم این سنگ روی چشم سوم احتیاط کنید چرا که بسیار قدرتمند است.

خواص درمانی سنگ لاجورد

گذاشتن سنگ لاجورد ( Lapis lazuli) بر روی چاکرای گلو برای گرفتگی سینه و گلو، تقویت تارهای صوتی، درمان تیروئید و بیماری های تنفسی نظیر برونشیت بسیار مفید است.

به همراه داشتن لاجورد صرع را دور می کند

گذاشتن لاجورد بر محل دردناک، برای تقویت سیستم عصبی و تسکین درد کاربرد مؤثری دارد.

برای رفع التهابات دانه ها و جوش ها به کار می رود.

باعث تقویت نیروى عضلات، غده تیروئید، شنوایی، بویایی، فکر و اندیشه، رشد معنوی، قلب و چشم ها و ….می شود

باعث درمان فشار خون، گواتر، ناتوانی هاى جنسی، افسردگی، کم خونی، اضطراب، اختلالات روانی، سرطان (در مراحل اولیه)، زخم ها و ….می شود

مزاج لاجورد ,گرم خشک می باشد وبیماریهای سوداوی قلب را درمان میکند .تقویت کننده قلب می باشد و سرمه آن بیماریهای چشم را درمان نموده و برای آب مروارید و اشک چشم مفید می باشد .اعصاب چشم را درمان نموده و از افتادن پلکها جلوگیری می نماید.

نگهداری و تمیز کردن سنگ لاجورد

سنگ لاجورد( Lapis lazuli) نسبتا سخت با  (درجه سختی ۵-۶) است .با این حال از بسیاری سنگ های دیگر نرمتر است. این سنگ در صورت نگهداری خوب ، سالها دوام خواهد داشت .

سنگ لاجورد  نسبت به حرارت ، فشار ، محلول های گرم و اسیدها و محلول های قلیایی بسیار حساس است و زیاد قرار گرفتن آن در برابر خورشید سبب تغییر رنگ آن می شود.
از قرار دادن آن در مجاورت سفیدکننده و اسید جلوگیری کنید .
هنگام تمیز کردن آن ، از آب ولرم و کمی صابون و پارچه یا برس نرم استفاده کنید.
(مراقب باشید در صورتی که لاجورد رنگ شده باشد برای تمیز کردن آن از این روش استفاده نکنید.ابتدا بخشی از سنگ را بشویید و دوام رنگ آنرا بررسی کنید)

مانند دیگر سنگها ، ابتدا صابون روی سنگ را به طور کامل با آبکشی زیاد بزدایید و سپس آنرا به خوبی خشک کنید.

قبل از انجام فعالیت های ورزشی ، شستن ظرف ، فعالیت باغبانی و یا انجام کار خانه ،زیورالات مزین به این سنگ را از خود در آورید .
بهترین راه نگهداری آن رادر پارچه ای نرم پیچیده و به صورت جداگانه نگهداری شود.

برای دیدن و خریدن سنگ لاجورد به فروشگاه گوهران شاپ مراجعه نمایید: